Greyfurt pek çoğumuzun ekşi tadı nedeniyle kaçmasına neden olan yarı tropik bir meyvedir. Aslında acı-tatlıdan ekşiye kadar farklı lezzette çeşitleri olan bir narenciyedir. Amerika’ya ait tek narenciye meyvesi greyfurtun ABD’de 20 çeşidi yetişir. Türkiye’de portakal ve mandalinaya göre tüketimi daha düşük olan bu meyvenin dünyada kahvaltılarda tüketilmesi gibi bir alışkanlık vardır. Türkiye’de genellikle greyfurt, suyu sıkılarak tüketilir. Vitamin ve mineral deposu bu meyveyi biraz daha tanıyalım…
Narenciye meyvelerinden en ekşisi kabul edilen greyfurt, kalorisi düşük olmasına rağmen besin değerleri yüksek bir meyvedir. Greyfurtun ‘süper besin’ olarak nitelendirilmesinin sebebi zengin C vitamini içeriğine sahip olmasından kaynaklanır. Greyfurt ayrıca A vitamini, kalsiyum ve demir içeriğiyle de dikkat çeker. Orta boy yarım bir greyfurt şu besin değerlerini içerir:
Kalori: 41
Yağ: 0 gram
Kolesterol: 0 miligram
Sodyum: 0 miligram
Karbonhidrat: 10 gram
Lif: 1 gram
Şeker: 9 gram
Protein: 1 gram
Greyfurtun Faydaları nelerdir?
Greyfurt, ilk olarak 18’inci yüzyılda pomelo ve portakalın melezlenmesi sonucu ortaya çıkmıştır. Üzüme benzer şekilde salkımlar halinde yetiştiğinden ismi, İngilizce “grape” (üzüm) ve “fruit” (meyve) kelimesinden türetilmiştir. Cilt sağlığını ve kiloyu korumaya yardımcı olan greyfurtun faydaları şöyle sıralanabilir:
Kan Şekerini Dengeleyebilir
Greyfurt, glisemik indeksi düşük bir meyve olarak kan şekeri seviyelerinde olumsuz bir etki yaratmaz. Araştırmalar, greyfurtun tip 2 diyabet üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu gösteriyor. Uzmanlar, greyfurtu acı yapsa da naringin bileşeninin, ‘tip 2 diyabetli kişilerde glikoz intoleransını iyileştirmek için kullanılan bir inhibitöre benzer özelliklere sahip olduğunu’ söyler.
Kilo Korumaya Yardımcı
Greyfurtun kilo verdirme özelliği ne kadar çok konuşulsa da bu, kanıtlanmış bir iddia değildir. Bu renkli meyve, uzun süre tok kalmayı sağlarken kilo korumada yardımcı bir kuvvettir. Yüksek tansiyon, obezite ve yüksek lipid (yağ) seviyeleri arasında bir ilişki vardır. Greyfurt, kan basıncını ve kandaki lipid seviyelerini iyileştirmeye yardım eder. Bu nedenle greyfurtun kilo koruma ve obezitenin önlenmesi için uzun vadeli faydalarından söz etmek doğru olabilir.
Felç Riskine Karşı
Amerikan Kalp Derneği’nin araştırmalarına göre, greyfurt, portakal gibi narenciyelerde bulunan flavonoidleri daha fazla tüketmek, kadınlarda iskemik felç riskini düşürmeyi destekler. Felç riskine karşı beslenmenizde narenciyeye yer açabilirsiniz.
Kalbi Böyle Koruyabilir
Greyfurtta bulunan lif, potasyum, likopen, C vitamini ve kolin birleşimi kalp sağlığına katkı sağlar. Amerikan Kalp Derneği, beslenmede yüksek potasyum alımını ve tuzun düşürülmesini teşvik eder. Bu da yüksek tansiyon ve onun yarattığı birtakım komplikasyonun önlenmesine yardımcı olur.
Zengin Antioksidan İçeriği
Greyfurt C vitamini gibi antioksidanlar bakımından zengin bir meyvedir. Antioksidanlar, serbest radikallerin yol açtığı kansere karşı koruyucu bir kalkan görevi görürler. Küçük boy bir greyfurt, 68.8 miligram (mg) C vitamini içerir. Yetişkinlerde günlük önerilen C vitamini miktarının kadınlarda 75 mg, erkeklerde 90 mg olduğu bilinir. Yine küçük bir greyfurtta bulunan 2270 mikrogram likopenin kanserden korunmaya destek olabileceği söylenir.
Sindirim Sistemini Düzenler
Greyfurt yüksek miktarda su ve lif içerir. 200 gram ağırlığındaki bir greyfurt, 182 gram su ve 2.2 gram lif içerir. Lif ve su, hem kabızlığı önlemede hem de sindirim sisteminin düzgün çalışmasında oldukça etkilidir. Yetişkinlerin yaş ve cinsiyete bağlı olarak günde 28-33.6 gram lif tüketmesi gerekir. Yüksek lif tüketimi, kolorektal kanser riskini de düşürmede yararlı olabilir.
Bağışıklık Destekçisi
A ve C vitamini bağışıklık sistemini güçlendirmede ana bir rol oynar. C vitamininin beslenme yoluyla alınması solunum ve diğer enfeksiyonların önlenmesinde ve tedavisinde destekleyicidir. İleri yaştaki kişiler, kronik hastalıkları olanlar ve sigara içenler C vitamini alınımına özellikle dikkat etmelidir. A ve C vitamini kombinasyonu hastalandığınızda iyileşme süresini kısaltmaya yardımcı olur. Bu acı-tatlı meyvede bulunan sitrik asit, sindirim sonrası alkali bir reaksiyon oluşturur. Bu da soğuk algınlığı, öksürük ve gribe karşı koruyucu bir kalkan oluşturur.
Greyfurtun Cilde Faydaları
C vitamini, cildin ana destek sistemi olan kolajen oluşumu için önemli bir rol oynar. C vitamini ayrıca güneşin verdiği hasara ve yaşlanmaya karşı koruyucu bir etkiye sahiptir. Ancak aşırı miktarda narenciye tüketimi ile malign melanoma arasında bir ilişki olduğuna dair kanıtlar vardır. Yapılan bir araştırmada, 24-26 yıl boyunca kişilerin haftalık olarak narenciye suyu tüketimine bakıldı ve daha fazla narenciye suyu tüketen kişilerde malign melanoma insidansının daha yüksek olduğu saptandı. Ancak bununla ilgili da daha fazla araştırma yapılması bekleniyor.
Greyfurtun Kabuğu Faydalı mıdır?
Greyfurtun kabuğu, meyvesine göre daha çok lif içerir. Antioksidan, fitokimyasallar ve C vitamini de barındıran greyfurt kabuğunun kanserle savaşmada önemli olduğu iddiası mevcut. Greyfurtun esansiyel yağları kabuğunda birikir. Bunlardan limonen yağı, anti-inflamatuvar özelliğe sahiptir.
Greyfurt Nasıl Tüketilmeli?
Greyfurtu mevsiminde yani kışın alın. Boyutuna göre ağır olan ve sıktığınızda biraz yumuşak olan greyfurtları tercih edin. Greyfurt suyunun faydaları da yabana atılmamalı. Greyfurt suyunu salatalarınızda sos olarak kullanabilirsiniz. Greyfurtun kendisini de dilimleyip ceviz, lor ile birlikte salatalarınıza ilave edebilirsiniz. Yine çilek, mandalina ve üzüm içeren bir meyve salatasına greyfurt koyabilirsiniz. Kahvaltılarınızda greyfurt tüketebilirsiniz. Greyfurt kabuğunu yine salatalarınıza rendeleyebilirsiniz.
Greyfurtu kimler Tüketmemeli?
Greyfurt ilaçlarla etkileşimi yüksek bir meyvedir. Greyfurtun enzim bağlama kapasitesi yüksektir. Bu da ilacın bağırsaktan kana normalden daha hızlı karışmasına neden olabilir. Kandaki ilaç düzeyini yükseltmesi nedeniyle tehlikeli olabilir. Bazı psikiyatrik ilaçlar (antidepresanlar ve anksiyete ilaçları), yüksek tansiyon, kalp ritim ve kolesterol ilaçları alırken greyfurt tüketimi sakıncalıdır.
Yine yüksek potasyum içeriği nedeniyle böbrek enfeksiyonu olan kişiler de greyfurt tüketirken dikkatli olmalıdır. Böbreklerdeki hasar, kandaki fazla potasyumun atılmasını zorlaştırabilir. Bazı durumlarda potasyum birikmesi hayati tehlike yaratabilir.
Gastroözofageal reflü hastalığı olan kişiler, greyfurtu asidik yapısı nedeniyle tüketemeyebilir. Bu kişilerde mide ekşimesi yaratabilir.
Kemoterapi tedavisi süresince de greyfurt tüketilmesi önerilmez. (Kaynak: Acıbadem)
