Üretici ile tüketici arasındaki fiyat makasını daraltmayı hedefleyen taslak, üretici örgütlerine bedelsiz toptancı hal alanı tahsisi ve zincir marketlere ürünlerin en az %20’sini doğrudan üreticiden alma zorunluluğu getiriyor. Ancak Alanya Hal Komisyoncuları Derneği Başkanı Adem Kaya, yüksek fiyatların sorumlusunun halciler olmadığını, sorunun yüksek girdi maliyetleri ve yetersiz denetimlerden kaynaklandığını savunuyor. Kaya, yeni yasanın fiyatları düşürme beklentilerini karşılamayabileceğini belirtti.
YENİ HAL YASASI NELER GETİRİYOR?
Ticaret Bakanlığı, 2012’de yürürlüğe giren Hal Kanunu’nda sektörden gelen talepler ve uygulamada ortaya çıkan ihtiyaçlar doğrultusunda değişiklikler yapıyor. Bakan Ömer Bolat, taslağın toptancı hallerine ilişkin kuralları yeniden düzenlediğini ve sebze-meyve fiyatlarında aracı maliyetlerini azaltarak vatandaşın ürüne daha uygun fiyatlarla ulaşmasını sağlamayı amaçladığını vurguladı. Taslağa göre, üretici örgütleri toptancı hallerde bedelsiz alan kullanabilecek. Ayrıca, zincir marketlerin sattıkları ürünlerin en az %20’sini doğrudan üreticiden temin etmesi zorunlu olacak. Fiyat manipülasyonu ve stokçuluğa karşı cezalar da artırılıyor; serbest rekabeti bozanlara verilecek ceza 177 bin TL’den 1 milyon TL’ye çıkarılırken, usulsüz ürün imhasına 200 bin TL ceza uygulanacak. Bakan Bolat, sebze ve meyve fiyatlarının toptan ve perakende düzeyde yakından takip edildiğini, yoğun denetimlerin sürdüğünü ve mevzuata aykırı eylemlere gerekli yaptırımların uygulandığını ifade etti.
HALCİLER SUÇLAMALARI REDDEDİYOR
Alanya Hal Komisyoncuları Derneği Başkanı Adem Kaya, yeni yasayla ilgili tartışmalara farklı bir perspektif getirdi. Kaya, halk arasında Hal Yasası’nın değişmesiyle ürün fiyatlarının ciddi oranda düşeceği yönünde bir algı oluştuğunu, ancak bu beklentinin gerçekçi olmadığını savundu. “Pahalılığın sorumlusu halciler değil,” diyen Kaya, yüksek fiyatların temel nedeninin sulama, akaryakıt, elektrik, işçilik, ilaç ve gübre gibi yüksek girdi maliyetleri olduğunu belirtti. Üretimin zorlaştığını ve ürünlerin değerinin altında satıldığını ifade eden Kaya, halcilerin üreticinin ürününü en iyi şekilde pazarlamaya çalıştığını vurguladı. Pazar ve marketlerdeki yüksek fiyatların ise denetim eksikliğinden kaynaklandığını öne sürerek, devletin yetkili mercilerinin daha sıkı denetimler yapması gerektiğini söyledi.
